Nie mam zamiaru pisać o karze śmierci. Tyle o tym się mówiło przez ostatnich kilkadziesiąt lat, że mój głos w tym miejscu na stronie - wizytówce firmy prawniczej nie ma większego sensu. Temat dotyczy czegoś innego. Zabójstwo jest przestępstwem szczególnym z kilku powodów. Po pierwszego jego skutki są nieodwracalne ( zabitego nikt już nie ożywi ), pod drugie wiąże się przeważnie z nagromadzeniem bardzo złej woli ze strony sprawcy i po trzecie - naganność tego przestępstwa ( jak i grożące zań konsekwencje karne ) są powszechnie rozumiane.
Niewielu jest ludzi, którzy nie wiedzą o tym, że nie powinno się zabijać. Prawie każdy wie też, że za zabójstwo grożą surowe kary. Tworzenie dodatkowych typów kwalifikowanych jako swoistych "dodatków" do art. 148 kk wydaje się więc nie spełniać ani względów prewencji szczególnej ani ogólnej. Niezależnie od tego jak długo jest się prawnikiem to trudno jest znaleźć w swojej pamięci związanej z wykonywanym zawodem dwa zupełnie identyczne przestępstwa. Choćby więc z tego względu sądy muszą mieć możliwość dostosowania wymierzanych kar to tego co w danym przypadku miało miejsce. Biorą więc pod uwagę różne czynniki: okoliczności czynu, rodzaj zamiaru występujący po stronie sprawcy, premedytację itp. itd. Nikt i nigdy nie jest w stanie przewidzieć z góry wszystkich możliwych stanów faktycznych w chwili gdy uchwala przepis który będzie miał wobec nich zastosowanie. Zbyt szczegółowe określenie niejako z góry kar za poszczególne przestępstwa w postaci tworzenia bardzo drobiazgowo konstruowanych typów kwalifikowanych doprowadza do sytuacji w której może się zdarzyć, że sąd nie będzie mógł wydać sprawiedliwego wyroku tylko dlatego, że ustawodawca mu to uniemożliwił. Jest to przedziwny paradoks ale tak niestety w przeszłości się już zdarzało. Typ podstawowy zabójstwa zagrożony jest karą od 8 lat pozbawienia wolności poprzez karę 25 lat, aż do dożywocia włącznie. Wyobraźmy sobie taką sytuację gdy za rok lub dwa jakiś sąd w Polsce będzie musiał skazać sprawcę na lat 12 tylko dlatego, że prawo uniemożliwi mu skazanie na karę 8 lat, która byłaby w danym przypadku słuszna. Oczywiście każdy nowy typ kwalifikowany oznacza większe pole do popisu dla prawników. Zapewne przez najbliższe lata Sąd Najwyższy będzie musiał prostować w kolejnych orzeczeniach kręte ścieżki ustawodawcy. Po raz n-ty coś co funkcjonowało całkiem nieźle i było jasne i oczywiste przez lata , zostało "poprawione" aby zacząć funkcjonować gorzej.
Nawet średnio skonstruowane prawo po latach jego stosowania ( korektach wynikających z orzeczeń Sądu Najwyższego ) lepiej funkcjonuje niż najlepsze prawo jakie dopiero niedawno wprowadzono w życie. Można sobie postawić przy tym kilka pytań. Jedno z nich jest podstawowe : czy rzeczywiście podniesienie dolnego ustawowego zagrożenia przy zabójstwie cokolwiek zmieni na naszych ulicach, stadionach, w naszych domach czy sercach? Czy choć jeden sprawca odstąpi od postaci kwalifikowanej zabójstwa tylko dlatego, że ustawodawca przewidział zań kilka lat więcej dolnego zagrożenia? To w końcu górne zagrożenie ( dożywocie ) może tu kogoś odstraszyć tak jak zresztą "odstraszało" dotychczas.
Swoją drogą to tytuł tej "aktualności" nie do końca jest adekwatny do tego co się stało. W dniu 22 października 2010 r. Sejm uchwalił i następnie przekazał do Senatu ustawę o zmianie kodeksu karnego. Przy okazji zmieniono też ustawę o Policji. Proponowane zmiany ( w nieco innej postaci ) próbowano już wprowadzić w życie wcześniej. Efekty były nieszczególnie chwalebne. Ten paragraf ( choć trochę innej treści) już przecież był w kodeksie i utracił moc z dniem 23 kwietnia 2009 r., w wyniku wyroku Trybunału Konstytucyjnego, w którym Trybunał uznał, że przepis nowelizujący brzmienie tego paragrafu jest niezgodny z Konstytucją RP, ponieważ został uchwalony bez dochowania trybu wymaganego dla jego wydania. Ni wiadomo więc czy ktoś się tego zagrożenia surową karą zdążył przestraszyć. Natomiast z pewnością wywołało to trochę zamieszania w środowiskach prawniczych. Nie sądzę zaś by przejęli się ci, którzy mieli się tym przejąć czyli potencjalni sprawcy. W końcu czy pod rządami nowych, starych czy jeszcze starszych regulacji i tak bardzo surowa kara im groziła i grozić będzie.
Zastrzegam, że to co napisałem jest tylko i wyłącznie moim poglądem, który może być mylny. Podoba mi się cel lub duch tych nowych regulacji. W przypadku niektórych przestępstw surowe kary są konieczne ale w końcu ten cel można było osiągnąć bez tego typu nowych/starych rewolucji.
